Nieuwbouw met een ziel

Met ‘A-Tree-M house’ leverde FREEK architecten uit Gent een bijzonder project af: een woning met een zorgwoning waarvan alle ruimtes uitkijken op een zonovergoten patio met zwembad. Stijl? Art deco. De witte gevels zijn gebouwd met de Mora Blanco van Heylen Ceramics, een strakke strengpers die op verschillende manieren werd ingezet.

image of

Het was natuurlijk niet onze bedoeling dit huis van de jaren dertig te kopiëren, maar het heeft ons wel geïnspireerd om een hedendaagse woning met veel karakter te ontwerpen

Frederik Dutry

Laat ons beginnen met de naam van deze woning met zorgwoning in de bossen van Kapellen toe te lichten: A-tree-M house. Dat is een dubbele woordspeling die verwijst naar zowel de bomen rond het huis als naar het atrium of de patio in het midden. Dit project werd gerealiseerd door FREEK architecten uit Gent: zaakvoerder Frederik Dutry ontwierp het voor een bevriend koppel en de inwonende oma. “Ze wisten goed wat ze wilden: een nieuwbouw met een ziel. Op dit mooie perceel in het groen hoorde volgens hen geen blokkendoos in crepi, een landhuis evenmin. Ze hebben een voorliefde voor art deco architectuur en verwezen in gesprekken meermaals naar Villa Empain in Brussel.

image of

Centrale patio

Het pand heeft twee voordeuren doordat het is opgedeeld in twee verschillende woningen: een hoofdwoning voor het gezin die bestaat uit een beneden- en een eerste verdieping, en een zorgwoning in de linker voorvleugel op het gelijkvloers voor de oma. Tussen de hoofd- en de zorgwoning bevinden zich een wasruimte en poolhouse die met beide woningen verbonden zijn via tussendeuren. “De zorgwoning heeft een aparte inkom, één slaapkamer met ensuite badkamer, een berging, keuken met zit- en eetruimte en een apart terras met toegang tot de tuin”, legt Dutry uit. Net zoals in Villa Empain alle ruimtes op één centrale hall zijn aangesloten, zijn ze hier naar een centrale patio van vijftien op vijftien meter gericht. “Die is niet overdekt, tenzij door het bladerdek van de bomen rond het huis. Dit is onze manier om het bos bij de woning te betrekken”, gaat Dutry verder. In beide woningen kan je vanuit elke ruimte de patio met het zwembad zien waardoor de bewoners zich hier zowat dagelijks op vakantie wanen. De bezonning is bovendien ideaal doordat er enkel aan noordoostelijke kant een verdieping met slaapkamers is. “Het zwembad hoorde ‘in’ de woning, niet ergens achteraan in de tuin, vonden wij. De zitboord is ontstaan doordat de patio -net als de rest van de woning- hoger ligt dan het terrein. Met een sokkel van veertig centimeter gaan we overstromingsgevaar tegen.”

image of

Klassieke buitenkant

Dankzij de patio heeft de woning binnen- en buitengevels en tussen die twee is een duidelijk contrast. De gevels aan de buitenkant zijn opgetrokken in art-decostijl waardoor voorbijgangers zich wel eens afvragen of dit een verbouwing betreft. Kijk maar naar de ronde hoeken, de afgebogen luifel, de klassieke houten ramen die achter de slag werden geplaatst en de sokkel in natuursteen. “Van in het begin stond vast dat de villa wit zou worden. Uit het uitgebreide aanbod gevelstenen van Heylen Ceramics kozen we voor de Mora Blanco, een smalle witte strengpers van 290 millimeter lang en 48 millimeter hoog. Om de slankheid van deze steen te benadrukken hebben we de horizontale voegen in het oog doen springen door ze dieper te maken dan de verticale en hebben we wildverband toegepast. Beide ingrepen geven lengte aan de gevels.” Voor de ronde hoeken werden de gevelstenen in een metselverband en met hun kopse kant in het zicht geplaatst. Zo blijven de verticale voegen smal en onopvallend en doorbreken ze de horizontaliteit niet. “Een van de voordelen van deze gevelsteen is dat hij minder poreus is dan een traditionele handvormsteen en groene aanslag minder kans maakt. Een niet onbelangrijk detail in deze omgeving.” De sokkel, verschillende treden en de vloer binnen zijn gemaakt van Sinaï Pearl, een beige kalksteen met lichtgrijze fossielen die mooi aansluit bij de gevelstenen.

image of

Hedendaagse binnenkant

“Zo klassiek de gevels aan de buitenkant zijn aangepakt, zo hedendaags en strak zijn de gevels rond de patio. Een heel bewuste keuze omdat we daarmee echt onze stempel konden drukken als kantoor: we voorzagen de muren van blokramen op gelijke hoogte met de gevels, er is met grote glaspartijen gewerkt en luifels gaan verhitting tegen. FREEK architecten staat ook voor ver doorgedreven detaillering. Zo zijn de screens in de houten kaders van de ramen ingewerkt. Doe je ze naar beneden, dan zie je enkel nog de raamkaders. Aan zo’n zaken hechten wij veel belang”, licht Dutry toe. Alle ramen zijn uitgevoerd in afrormosia de twee voordeuren en de garagepoort ook, al kregen die wel een lik groene verf als knipoog naar het bos en de vroegmoderne architectuur. Een ander element dat typerend was voor de jaren 30 en 40 is het visueel samen nemen van een aantal ramen. Dat zien we op de eerste verdieping aan de buitenkant waar het metselwerk tussen de ramen verdiept werd uitgevoerd en de dorpel doorloopt. Al deze features maken van A-tree-M house een heel bijzonder nieuwbouwproject mét een ziel. Opdracht volbracht dus.

Deze gevelsteen is minder poreus dan een traditionele handvormsteen, waardoor groene aanslag minder kans maakt.

Frederik Dutry

Architect